21 Φεβ2015
I΄ ΙΕΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΞΗ μέ θέμα «Οἱ ἱεροί Κανόνες καί ἡ ἐποχή μας»
I΄ Ι Ε Ρ Α Τ Ι Κ Η Σ Υ Ν Α Ξ Η
μέ θέμα «Οἱ ἱεροί Κανόνες καί ἡ ἐποχή μας»
μέ θέμα «Οἱ ἱεροί Κανόνες καί ἡ ἐποχή μας»
Πραγματοποιήθηκε τό ἀπόγευμα τῆς Πέμπτης, 19 Φεβρουαρίου ἐ.ἔ., στό Πνευματικό Κέντρο τῆς ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Σώστη (λεωφ. Συγγροῦ) ἡ Ι΄ Ἱερατική Σύναξη, καί τελευταία, γιά τούς Κληρικούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νέας Σμύρνης. Στή Σύναξη ὁμιλητής ἦταν ὁ Αἰδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος π. Ἀντώνιος Πινακούλας, πτυχιοῦχος τοῦ Νομικοῦ Τμήματος καί τῆς Θεολογίας, Προϊστάμενος τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος Χαλανδρίου καί μέλος τῆς Συντακτικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ θεολογικοῦ περιοδικοῦ «Σύναξη», ὁ ὁποῖος εἰσηγήθηκε τό θέμα «Οἱ ἱεροί Κανόνες καί ἡ ἐποχή μας».
Τή Σύναξη ἄνοιξε μέ τήν προσφώνησή του ὁ Σεβ. Ποιμενάρχης μας, Μητροπολίτης Νέας Σμύρμης κ. Συμεών, ὁ ὁποῖος παρουσίασε τόν Εἰσηγητή. Ὁ Αἰδεσιμολογιώτατος π. Ἀντώνιος, ἀφοῦ ἐξέφρασε τίς εὐχαριστίες του, τόνισε εἰσαγωγικῶς ὅτι τό θέμα εἶναι δύσκολο, ὅπως κάθε θέμα πού ἔρχεται ἀπό παλιά εἶναι δύσκολο.
Πρῶτο: Οἱ ἀφοριζόμενοι ἤ ἀφορισμένοι. Δεύτερο: Οἱ προσκλαίοντες καί χειμαζόμενοι (χριστιανοί μέ θανάσιμα ἁμαρτήματα). Αὐτοί παρέμεναν ἔξω ἀπό τόν ναό καί ζητοῦσαν ἀπό τούς εἰσερχομένους χριστιανούς, μέ πολλά δάκρυα, γονατιστοί, νά προσευχηθοῦν γιά νά τούς συγχωρήσει ὁ Θεός. Τρίτο: Οἱ ὑποπίπτοντες, ὅσοι ἦταν συνεχῶς γονατιστοί μέσα στόν ναό, ἀκόμη καί τίς Κυριακές καί ἀναχωροῦσαν μαζί μέ τούς Κατηχουμένους ἀπό τήν Ἐκκλησία. Καί τέταρτο: Οἱ συνιστάμενοι, οἱ ὁποῖοι εἶναι σήμερα οἱ περισσότεροι χριστιανοί πού ἔχουν κανόνα νά μήν κοινωνοῦν. Αὐτοί συμμετέχουν στή θεία Λειτουργία μέχρι τό τέλος καί παίρνουν μόνο Ἀντίδωρο.
Οἱ ἱεροί Κανόνες εἶναι δεμένοι μέ αὐτά τά τάγματα μετανοίας. Διαφορετικά εἶναι ἀκατανόητοι. Παράλληλα μέ τούς Κανόνες, ὑπάρχουν καί οἱ ψευδεπίγραφοι Κανόνες. Τό ἀρχαιότερο σχῆμα μετανοίας ἀποτελεῖ ἡ παραβολή τοῦ ἀσώτου υἱοῦ. Μετά τόν 6ο αἰώνα ἀλλάζει ἡ κατάσταση. Ἐμφανίζονται οἱ δευτεροκανονικοί Κανόνες. Κατόπιν, ἀπό τόν 14ο αἰώνα ξεκινοῦν τά «Ἐξομολογητάρια». Τέλος, ἀπό τόν 19ο αἰώνα ξεκινοῦν νά γράφονται οἱ «Ἐξομολογητικές».
Στίς μέρες μας κυκλοφοροῦν βοηθήματα γιά τήν ἐξομολόγηση τῶν ἀειμνήστων π. Ἰωήλ Γιαννακόπουλου καί π. Ἀλεξ. Σμέμαν. Ἐκτός τούτων, κυκλοφοροῦν κι ἄλλα, μέχρι πολύ κακογραμμένων καί ἐπικίνδυνων.
* * *
Στή συνέχεια ὁ εἰσηγητής π. Ἀντώνιος τόνισε ὅτι σχηματικά ἀπό τό 1800 ἄρχεται ἡ νεωτερικότητα, πού ἀνάμεσα στά ἄλλα σημαίνει ὅτι μετρᾶμε τόν χρόνο διαφορετικά. Στήν ἐκκλησία φαίνεται ὅτι ἔχουμε μείνει στόν ἀγροτικό χρόνο. Ὅσον ἀφορᾶ στόν χῶρο, εἶναι διαφορετική ἡ ἀντίληψη γιά αὐτόν τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου. Οἱ ἱεροί Κανόνες ἀναφέρονται σέ χῶρο δημόσιο, ἔναντι αὐτοῦ πού σήμερα ἐπικρατεῖ, τοῦ ἰδιωτικοῦ. Ἐδῶ ἐντάσσεται κι ἡ σεξουαλική ἐπανάσταση, ἡ ἔμφαση στό συναίσθημα, μιά ἄλλη κοσμοθεώρηση, ὡς βασική ἀντίληψη τοῦ κόσμου, καί ἀργότερα ἡ ἐγκατάλειψη τοῦ συναισθήματος.Ἕνα ἄλλος παράγοντας τῆς νεωτερικότητας εἶναι ἡ αὐτοπραγμάτωση. Ἐνῶ στή Βίβλο αὐτή σχετίζεται μέ τό κατ’ εἰκόνα τοῦ ἀνθρώπου, στήν ἀστική ἐποχή ἔχουμε τήν ἐπιβολή τοῦ ἐγώ πάνω στά κατώτερα, ἀλλά κέντρο τοῦ κόσμου εἶναι ὄχι ὁ Θεός, ἀλλά ὁ ἄνθρωπος. Ὁ σημερινός ἄνθρωπος εἶναι ἐναντίον κάθε κατεστημένου, θεσμοῦ καί αὐθεντίας.
* * *
Τελειώνοντας τήν εἰσήγησή του ὁ π. Ἀντώνιος εἶπε ὅτι οἱ ἄνθρωποι σήμερα ψάχνουν νά βροῦν «κουτιά», καλούπια, στούς ἱερούς Κανόνες. Αὐτό εἶναι ἐπιφανειακό, ἐξωτερικό. Αὐτό πού φαίνεται εἶναι τῆς ἐποχῆς τους. Βαθύτερα, οἱ ἱεροί Κανόνες μιλᾶνε γιά κάτι ἄλλο, γιά τίς προθέσεις, τόν βαθμό τῆς μετανοίας. Ὀφείλουμε ἀντί νά βλέπουμε περιορισμούς καί τιμωρίες, νά βλέπουμε προθέσεις καί δυνατότητες, δηλ. αὐτό πού εἶναι πέρα τῆς ἐποχῆς τους, αὐτό πού ἀφορᾶ στή δική μας ἐποχή.* * *
Στό τέλος τῆς Ἱερατικῆς Σύναξης ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Συμεών εὐχαρίστησε τόν Εἰσηγητή, Αἰδεσιμολογιώτατο Πρωτοπρεσβύτερο π. Ἀντώνιο Πινακούλα, γιά τόν κόπο πού κατέβαλε, τήν πληρότητα καί τή σαφήνειά του. Στή συζήτηση πού ἀκολούθησε, ἀφοῦ τέθηκαν ἐρωτήματα καί δόθηκαν ἀπαντήσεις, ὁ Εἰσηγητής συμπλήρωσε ὅτι συνιστᾶ βασικό παράγοντα μετανοίας τό πῶς ὁ ἐξομολογούμενος βλέπει τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, μήπως μέ καταφρόνηση, ἤ μήπως «ναί, ἀλλά δέν μπορῶ». Ὁ πνευματικός πρέπει νά ἔχει αὐτιά γιά νά ἀκούει. Νά μή μιλάει, νά μήν ἐρωτᾶ. Ὑπάρχουν ἐξομολογήσεις πού καταστράφηκαν ἀπό τίς ἐρωτήσεις. Ἐπίσης, ὁ ἐξομολογούμενος νά ἐξαγορεύεται πράγματα γιά τά ὁποῖα ἔχει μετανοήσει. Ὁ ἄνθρωπος σήμερα δέν ὡριμάζει γρήγορα, ἄν καί ἔχει τοῦ κόσμου τίς ἐμπειρίες.
Μετά τήν ὁλοκλήρωση τῆς συζήτησης αὐτῆς τῆς δέκατης συνάντησης στό Πνευματικό Κέντρο τῆς Ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Σώστη, ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας, Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμεών ἔκλεισε τίς Ἱερατικές Συνάξεις τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, χρονικῆς περιόδου 2014-2015.
Ἐπισήμανε ὅτι γεννήθηκε σέ ὅλους μας ἡ αἴσθηση τῆς ἀνάγκης νά προσέξουμε τό θέμα αὐτό. Νά μαθητεύσουμε στό πνεῦμα τῶν ἱερῶν Κανόνων. Νά ἔχουμε ὅλοι μας διαθέσιμη στό Γραφεῖο μας μιά κανονική συλλογή, ὥστε νά ξεκινήσουμε ἀπό τά βασικά καί θεμελιώδη. Καί μέ τόν καιρό νά ἐμπλουτίζεται καί νά αὐξάνεται ἡ γνώση μας γιά αὐτούς. Ἐπίσης, νά μή διστάζουμε νά ἐρωτήσουμε κάτι πού δέν γνωρίζουμε. Καί προπαντός, οἱ πνευματικοί νά μήν προβαίνουμε σέ ἀβασάνιστες λύσεις, διότι καθοδηγοῦμε ἀνθρώπους μέ ἀθάνατη ψυχή.
Τέλος, ὁ Σεβασμιώτατος κ. Συμεών εὐχήθηκε σέ ὅλους τούς ἱερεῖς καλό Τριώδιο καί δύναμη πνευματική γιά τήν περίοδο αὐτή καί ἀκολούθησε μικρή δεξίωση στήν αἴθουσα τοῦ Πνευματικοῦ Κέντρου.