Α΄ ΙΕΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΞΗ μέ θέμα «Σχέσεις Ἐκκλησίας καί Κράτους: Παρελθόν, παρόν καί μέλλον»
Πραγματοποιήθηκε τό ἀπόγευμα τῆς Πέμπτης, 2 Νοεμβρίου ἐ.ἔ., στό Πνευματικό Κέντρο τῆς ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Σώστη (λεωφ. Συγγροῦ) ἡ πρώτη Ἱερατική Σύναξη γιά τούς Κληρικούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νέας Σμύρνης.
Στή Σύναξη ὁμιλητής ἦταν ὁ Πανοσιολ. Ἀρχιμ. Χρυσόστομος Παπαθανασίου, διδάκτωρ Νομικῆς Σχολῆς καί Θεολογίας, Ἱεροκήρυκας τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ τῶν Ἀθηνῶν καί Διευθυντής τοῦ Ἰδιαίτερου Γραφείου τοῦ Μακ. Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν, ὁ ὁποῖος πραγματοποίησε τήν εἰσαγωγική ὁμιλία: «Σχέσεις Ἐκκλησίας καί Κράτους: Παρελθόν, παρόν καί μέλλον».
Τήν ἀρχική αὐτή Σύναξη ἄνοιξε μέ τήν προσφώνησή του ὁ Σεβ. Ποιμενάρχης μας, Μητροπολίτης Νέας Σμύρμης κ. Συμεών, λέγοντας ὅτι μέ τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ εἰσήλθαμε καί φέτος στό νέο ἐκκλησιαστικό ἔτος, ἀλλά καί στήν περίοδο ἐντατικότερης ποιμαντικῆς ἐργασίας καί πνευματικοῦ καταρτισμοῦ τόσο τοῦ ποιμνίου μας, ὅσο καί ἡμῶν τῶν ἰδίων. Δέν πρέπει νά λησμονοῦμε πώς ζοῦμε σέ μιά δύσκολη ἐποχή, γεμάτη ἀπό ποικίλες προκλήσεις καί προβλήματα. Οἱ ἀλλαγές πού συντελοῦνται συνεχῶς τόσο στή χώρα μας, ὅσο καί σέ ὁλόκληρη τήν Εὐρώπη, ὑποχρεώνουν κι ἐμᾶς νά καταρτιζόμαστε ἀκόμα περισσότερο, γιά νά μποροῦμε νά ἀνταποκρινόμαστε πληρέστερα στήν ὑψηλή ἀποστολή μας μέσα στόν κόσμο.
Ἐπίσης, ὁ Σεβασμιώτατος ἀνέφερε ὅτι γιά τίς φετινές Ἱερατικές Συνάξεις ἐπιλέξαμε θέματα πού ἀφοροῦν στίς σχέσεις Ἐκκλησίας καί Πολιτείας, ὅπως ὁ θρησκευτικός ὅρκος, τά νέα σχήματα συμβίωσης, ἡ μισθοδοσία τοῦ κλήρου, τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν, κ.ἄ. Κρίσιμα ζητήματα, γιά τά ὁποῖα ὅλοι μας κάτι ἔχουμε διαβάσει, ἀκούσει καί συζητήσει. Ζητήματα πού ἦρθαν στήν ἐπικαιρότητα τελευταῖα λόγω τῶν κυβερνητικῶν πρωτοβουλιῶν.
* * *
Ἐν συνεχείᾳ ὁ Σεβασμιώτατος παρουσίασε τόν ὁμιλητή καί ἔδωσε τόν λόγο στόν Πανοσιολ. Ἀρχιμ. Χρυσόστομο Παπαθανασίου, γιά νά πραγματοποιήσει τήν εἰσαγωγική ὁμιλία τοῦ Σεμιναρίου.
Ἡ εἰσήγησή του κινήθηκε στούς ἑξῆς ἄξονες: (α) Στίς ἔννοιες τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Πολιτείας, (β) Στίς μεταξύ τους σχέσεις, (γ) Στά πρῶτα Συντάγματα τῆς Ἑλλάδος, καί τέλος (δ) Στόν ἐνδεχόμενο χωρισμό Ἐκκλησίας καί Πολιτείας.
Ἡ Ἐκκλησία ὑποδηλώνει τήν κοινωνία μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό, τήν ὁποία ἀποτελοῦν ὅλοι οἱ πιστεύοντες στόν Χριστό, μέ σκοπό τήν προσωπική τους σωτηρία. Εἶναι σῶμα Χριστοῦ, πολίτευμα οὐράνιο καί πνευματικό, «οὐκ ἔστι ἐκ τοῦ κόσμου τούτου». Οἱ ἰδιότητές της: μία, ἁγία, καθολική καί ἀποστολική. Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά, ἡ Πολιτεία εἶναι ἡ ὀργανωμένη κοινωνία τῶν ἀνθρώπων.
Ὅσον ἀφορᾶ στίς σχέσεις Ἐκκλησίας καί Πολιτείας, ἀνέφερε τίς ἑξῆς διακρίσεις: (α) Σχέσεις ὑποταγῆς, ἱεροκρατίας, (β) Σχέσεις πολιτειοκρατικές, καί (γ) ὁμοταξίας ἤ συναλληλίας, ὅπου Ἐκκλησία καί πολιτεία ἀποτελοῦν ὁμότιμα συστήματα. Σήμερα ἰσχύει τό σύστημα «τῆς νόμῳ κρατούσης Πολιτείας», πού κυριαρχεῖ στή νεότερη εὐρωπαϊκή ἱστορία.
Πρῶτο σύνταγμα ἦταν αὐτό πού ψηφίστηκε ἀπό τήν Α’ Ἐθνοσυνέλευση τό 1822 στήν Ἐπίδαυρο μέ ὀνομασία «Προσωρινόν Πολίτευμα τῆς Ἑλλάδος». Αὐτό ἀναθεωρήθηκε τό 1823 ἀπό τή Β’ Ἐθνοσυνέλευση στό Ἄστρος μέ τόν «Νόμο τῆς Ἐπιδαύρου». Ἡ Γ’ Ἐθνοσυνέλευση τῆς Τροιζήνας τό 1827 ψήφισε τό «Πολιτικόν Σύνταγμα τῆς Ἑλλάδος». Στό Προοίμιο ὑπῆρχε ἡ ἀναφορά στό «ὄνομα τῆς Ἁγίας καί Ὁμοουσίου καὶ Ἀδιαιρέτου Τριάδος», μαζί μέ ἄλλες τέσσερις ἀναφορές, πού δείχνουν τόν σεβασμό καί τήν τιμή πρός τήν Ἐκκλησία.
Τέλος, τό λεγόμενο καινοτόμο νέο Σύνταγμα τῆς Ἑλλάδας ἀποβλέπει στό κοσμικό, λαϊκό Κράτος, στήν οὐδετερόθρησκη Πολιτεία, στόν ἀπεγκλωβισμό τοῦ Κράτους ἀπό τήν Ἐκκλησία.
* * *
Στό τέλος τῆς Ἱερατικῆς Σύναξης ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Συμεών εὐχαρίστησε τόν Εἰσηγητή π. Χρυσόστομο, γιά τήν πληρότητα καί σαφήνεια τῆς ὁμιλίας του, καθώς καί γιά τή θεωρητική της δομή ὡς εἰσαγωγικοῦ χαρακτήρα εἰσήγηση, καί ἀκολούθησε συζήτηση. Τέθηκαν ἐρωτήματα καί δόθηκαν ἀπαντήσεις ἀπό τόν Εἰσηγητή καί τόν Σεβασμιώτατος κ. Συμεών.