29 Νοε2013
Ε΄ ΙΕΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΞΗ μέ θέμα «Τό Εὐχέλαιο»
Ε΄ Ι Ε Ρ Α Τ Ι Κ Η Σ Υ Ν Α Ξ Η
μ έ θ έ μ α « Τ ό Ε ὐ χ έ λ α ι ο »
μ έ θ έ μ α « Τ ό Ε ὐ χ έ λ α ι ο »
Πραγματοποιήθηκε τήν Πέμπτη 28 Νοεμβρίου ἐ.ἔ. στό Πνευματικό Κέντρο τῆς Ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Σώστη (λεωφ. Συγγροῦ) ἡ πέμπτη Ἱερατική Σύναξη γιά τούς Κληρικούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νέας Σμύρνης. Στή Σύναξη αὐτή ὁμιλητής ἦταν ὁ Αἰδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος π. Ἰωσήφ Ταγαράκης, Ἐφημέριος τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Κοιμήσεως Θεοτόκου Παλαιοῦ Φαλήρου. Θέμα τῆς εἰσηγήσεώς του ἦταν ἡ παρουσίαση καί ἡ ἐμβάθυνση ἀπό τελετουργικῆς πλευρᾶς τοῦ μυστηρίου τοῦ Εὐχελαίου.
Ὁ εἰσηγητής παρουσίασε μιά ἐμπεριστατωμένη καί ἐκτενῆ εἰσήγηση γιά τήν τελετουργική τοῦ μυστηρίου τοῦ Εὐχελαίου, χρησιμοποιώντας καί ἐποπτικό ὑλικό μέ PowerPoint. Ἀνάμεσα στά ἄλλα ἀναφέρθηκε στά ἑξῆς σημαντικά σημεῖα: Στον σκοπό του μυστηρίου, δηλ. τη θεραπεία και την άφεση των αμαρτιών, στη σύσταση του μυστηρίου, στους σταθμούς κατά την εξέλιξη του μυστηρίου από τη μεταποστολική εποχή έως τον ΙΣΤ΄ αιώνα (Ευχολόγιο Σεραπίωνος Θμούεως - Δ΄ αι., Βαρβερινός κώδικας - Η΄ αι., Άγιος Αρσένιος αρχιεπ. Κερκύρας - Θ΄ αι., Βυζάντιο - ΙΓ΄ αι. και άγιος Συμεών αρχιεπ. Θεσσαλονίκης, † 1429).
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη σημερινή Ακολουθία, που αποτελείται από το Πρώτο μέρος - Όρθρο του Ευχελαίου, και το Δεύτερο, το κυρίως μέρος.
Ἐξαιρετική ήταν η παρουσίαση του Γ΄ τελικού τμήματος, όπου ο εισηγητής προέβη σε Επισημάνσεις και Παρατηρήσεις, όπως Συστατικές ευχές του μυστηρίου, σύνδεση με θεία Λειτουργία, επταδική δομή, ποιοι το τελούν, σε ποιες περιπτώσεις τελείται, σε ποιους απευθύνεται (ασθενείς σε άμεσο κίνδυνο), πού τελείται (στο ναό, στις οικίες των πιστών), σε ποιες περιόδους τελείται, συμμετοχή συγγενών, υλικά μέσα για την τέλεση, χρίση πιστών, μνημόνευση ονομάτων, κωλύματα πιστών κ.ά.
* * *
Ειδικότερα, στο ζήτημα που αφορά στις περιπτώσεις που τελείται το Ευχέλαιο, ο εισηγητής π. Ιωσήφ τόνισε ότι κατά τον Άγιο Συμεών Θεσσαλονίκης, ευχέλαιο προτείνεται να τελείται σε τρεις περιπτώσεις: Α. Όταν υπάρχει ασθένεια (σωματική ή ψυχική). Β. Όταν κάθε πιστός επιθυμεί να προσέλθει στα άχραντα μυστήρια. Και Γ. σε κάθε πιστό, ο οποίος, αφού έπεσε σε αμάρτημα, εξομολογήθηκε την αμαρτία του, δέχθηκε τον πνευματικό κανόνα από τον εξομολόγο, τον εκτέλεσε και με την άδειά του προσέρχεται στο ιερό μυστήριο της θείας Ευχαριστίας.Οπωσδήποτε είναι ευθύνη του ιερέως να ερωτήσει και να εξακριβώσει το λόγο για τον οποίο επιθυμεί κάποιος πιστός την τέλεση του ιερού Ευχελαίου. Δεν είναι απαραίτητη η εκ των προτέρων συγκατάθεση σε ό,τι απαιτεί κάθε προσερχόμενος προς τους ιερείς. Δεν είναι λίγες οι φορές που διαπιστώνεται πως οι άνθρωποι δε γνωρίζουν το σκοπό για τον οποίο ζητούν την τέλεση του Ευχελαίου. Άλλοι το ζητούν «για το καλό του σπιτικού τους», άλλοι διότι εγκαταστάθηκαν σε νέο σπίτι, γιατί άνοιξαν κάποια καινούργια δουλειά, γιατί απέκτησαν μωρό, για να πάνε καλά οι εξετάσεις των παιδιών τους, για να βρουν εργασία ή για να αποκατασταθούν οι νεότεροι της οικογένειας ή γιατί κάποιο συγγενικό πρόσωπο έφυγε πρόσφατα από τη ζωή. Όλες αυτές και άλλες πολλές αιτιάσεις μπορεί να βρεθούν μπροστά στον ιερέα αν αναζητήσει, με ευγένεια πάντοτε, την βαθύτερη αιτία για την οποία δέχεται κάποια πρόσκληση για τέλεση ευχελαίου.
Είναι ευθύνη του ποιμένα να εξηγήσει με υπομονή τον σκοπό για τον οποίο τελείται το μυστήριο αυτό, να υπογραμμίσει τις προϋποθέσεις και την απαιτούμενη προετοιμασία για την τέλεσή του, να επισημάνει την απαραίτητη σύνδεση του μυστηρίου αυτού με το μυστήριο της εξομολόγησης και της θείας ευχαριστίας, να προτείνει κάποια άλλη ακολουθία ή μια κατάλληλη ευχή, που θα έχει περιεχόμενο ανάλογο προς τις περιστάσεις κάθε πιστού.
* * *
Επίσης, ο π. Ιωσήφ αναφερόμενος στο ζήτημα «σε ποιες περιόδους τελείται το Ευχέλαιο», είπε ότι μπορεί να τελείται κατά τη διάρκεια των καθιερωμένων περιόδων νηστείας. Στο πλαίσιο της ατομικής πνευματικής προετοιμασίας για τη συμμετοχή στη θεία Ευχαριστία μπορεί να τελεσθεί προς ενίσχυση του πνευματικού αγώνα, αφού έχει προηγηθεί το μυστήριο της εξομολογήσεως. Υπάρχει εξάλλου σε πολλούς η λανθασμένη αντίληψη πως το ευχέλαιο πρέπει να τελείται μόνον ημέρα Τετάρτη. Φυσικά πρόκειται για κακοδοξία, καθώς η τέλεση του μυστηρίου αυτού μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε ημέρα της εβδομάδος κριθεί απαραίτητο και όχι μόνον Τετάρτη.
* * *
Ολοκληρώνοντας ο εισηγητής π. Ι. Ταγαράκης ανέφερε ότι η τέλεση του μυστηρίου του Ευχελαίου είναι μια δωρεά της Εκκλησίας προς τους πιστούς χριστιανούς που δοκιμάζονται ποικιλοτρόπως, σωματικά ή ψυχικά. Η ευκαιρία της επίσκεψης των σπιτιών των πιστών που μας καλούν ή η επίσκεψη των ενοριτών στο ναό κατά την τέλεση του ιερού ευχελαίου αποτελεί αφορμή κατήχησης και ποιμαντικής προσέγγισης που δεν πρέπει να μένει αναξιοποίητη. Η μακραίωνη πορεία του παραμυθητικού αυτού μυστηρίου υποδεικνύει την ευλάβεια, την υπευθυνότητα και τη σοβαρότητα που είναι απαραίτητο να διακατέχει τους λειτουργούς. Η εικόνα του Ιησού Χριστού, που εισέρχεται στις οικίες των ανθρώπων για να διδάξει και να θεραπεύσει, ας βρίσκεται ενώπιόν μας κάθε φορά που καλούμαστε να τον μιμηθούμε.* * *
Ακολούθως ἔγιναν τοποθετήσεις καί τέθηκαν ἐρωτήματα ἀπό τούς συμμετέχοντες ἱερεῖς. Ἡ Ἱερατική Σύναξη ἔκλεισε μέ σύντομο λόγο τοῦ Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας κ. Συμεών.